تأثیر تمرکزگرایی بر اقتصاد سیاسی عصر پهلوی اول
نویسندگان
چکیده
تحولات سیاسی ایران، پس از جنگ جهانی اول شرایطی را رقم زد که ایجاد تمرکز سیاسی را به مهم ترین ضرورت جامعۀ ایران تبدیل کرد. تحقق این امر نیازمند ایجاد نهادها و فراهم کردن ابزارهایی چون ارتش، نظام های اداری و آموزشی جدید و شبکۀ حمل و نقل بود. انجام چنین کارهایی نیاز به صرف هزینه های زیاد داشت. به همین دلیل حکومت ناچار بود برای تأمین هزینه ها، منابع اقتصادی کشور را در اختیار بگیرد و به سیاست گذاری اقتصادی بپردازد. ماهیت خودکامانۀ حکومت انجام چنین کاری را آسان می کرد. در چنین وضعی، اگرچه حکومت می توانست سیاست های اقتصادی را در راستای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود بکارگیرد. اما وابستگی اقتصاد ایران به بازار جهانی نظام سرمایه داری، و تأثیرپذیری اقتصاد ایران از تحولات بازار جهانی موجب می شد تا حکومت به تنها عامل تصمیم گیرنده در سیاست های اقتصادی تبدیل نشود. گرایش به صنعتی سازی در دورۀ رضاشاه تحت تأثیر همین عامل بوده است.
منابع مشابه
نقش بحران اقتصادی 1929 آمریکا بر توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر پهلوی اول
بحران فراگیر مالی 1929 امریکا از طریق کاهش یافتن تولیدات صنعتی در کشورهای پیشرفته به عنوان تولیدکنندگان اصلی و نتیجه آن کاهش تقاضای کشورهای سرمایه داری جهت مواد اولیه، به جوامع توسعه نیافته انتقال یافت و وقوع این بحران در ایران نیز دولت و مجلس را به سمت اجرای سیاستهایی برای مقابله با آن سوق داد. با این وصف، مسأله تحقیق حاضر این پرسش است که بحران مذکور چگونه باعث توسعه اقتصاد دولتی در ایران عصر ...
متن کاملسازماندهی اقتصاد تجاری ایران در عصر پهلوی اول 1303 تا 1309 ش
سیاست تمرکزگرائی کسب درآمد از منابع مختلف را به الزامی برای حکومت پهلوی اول تبدیل کرد. برپایه این الزام کسب درآمد از بخش تجاری اقتصاد ایران مورد توجه قرار گرفت. کسب درآمد از بخش تجاری در ابتدا با توجه به میراثی که اقتصاد تجاری ایران از دوران قاجار از آن برخوردار گردید امکانپذیر نبود. در چنین شرایطی سازماندهی اقتصاد تجاری ایران به منظور کسب درآمد بیشتر ضروری بود. بر این اساس این مقاله با است...
متن کاملنهادهای فرهنگی و رابطه آنها با توسعه نیافتگی سیاسی در عصر پهلوی اول
این مقاله به بررسی نفش نهادهای فرهنگی بر توسعه نیافتگی سیاسی در دوره پهلوی اول میپردازد. سئوال اصلی این مقاله آن است که نهادهای فرهنگی در دوره پهلوی اول چه رابطه ای با توسعه سیاسی داشتهاند؟ فرضیه مقاله این است که نهادهای فرهنگی دوره رضاشاه در متن نگاه وی به نوسازی (مبتنی بر ناسیونالیسم و سکولاریسم) معنا پیدا کرده و در جهت طرد مولفههای سنتی جامعه اسلامی عمل میکردند که این امر به معنای نادید...
متن کاملتأثیر سیاستهای اقتصادی دولت پهلوی اول بر اقتصاد بندر بوشهر 1304-1320ﻫ.ش
بندر بوشهر از دورۀ افشاریه تا اوایلدورۀ پهلوی مهمترین بندر تجاری ایران در سواحل خلیج فارس بود. همزمان با روی کارآمدن دولت پهلوی اوّل، علیرغم اینکه بندر بوشهر فاقد تأسیسات بندری با معیارهای بینالمللیبود، باز از سایر بنادر ایران فعالتر بود و اکثر شرکتهای تجاری خارجی و تجارداخلی برای وارد و صادر کردن کالاهای خود از این بندر استفاده میکردند. در دورۀپهلوی اول سیاستهای متعددی برای نوسازی کشور ا...
متن کاملعوامل مؤثر در تجارت خارجی خراسان عصر پهلوی اول
هدف: پژوهش حاضر، به تبیین تجارت خارجی خراسان در دورۀ پهلوی اول پرداخته است. بررسی وضعیت صادرات و واردات خراسان و تحلیل شکوائیه های ارسالی تجار به مجلس شورای ملی و نیز واکاوی عوامل مؤثر در تجارت خارجی خراسان هدف این پژوهش است. روش/ رویکرد پژوهش: این مقاله با تکیه بر اسناد مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران و آرشیو مرکز اسناد مجلس شورای ملی و با روش توصیفی– تحلیلی نگاشته شده است. یافتههای پژوهش: ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
تاریخ ایرانجلد ۲، شماره ۳، صفحات ۰-۰
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023